Forum miłośników Boszkowa

Zientas

Na początku pragę podkreślić, że nie jestem specjalistą od hydrologii czy innych nauk związanych z prezentowanym zagadnieniem. Poniższe moje wnioski należy traktować jako prawdopodobne hipotezy. Wynikają one jedynie z moich własnych przemyśleń na podstawie starych map i pozycji literaturowych do których udało mi się dotrzeć.

Najstarszą mapą jaką w tej chwili dysponuje to mapa "Special Karte von dem Kostener Kreise 1821" i podobna zakresowo do niej "Special Karte von dem Fraustaedter Kreise 1821", obydwie z dopiskiem "in Stein gravirt". Inne mapy to: niemiecka mapa rozkładu ludności (Niemcy, Polacy, Żydzi) w powiecie Poznańskim z 1846 r., mapa sektora "Frankfurt" z 1895 roku (1:500 000), mapy kartograficzne regionu z Wojskowego Instytutu Kartograficznego w Warszawie z 1934 r (1:100 000) i powojenne kartograficzne Sztabu Generalnego Wojska Polskiego z 1986 r. (1:50 000).

Pozycje literaturowe to, wspomniana już przy innych tematach, nieoceniona pozycja: Edmund Lepka, Od Opola Przemęckiego do Włoszakowickiej Gminy. Zarys monograficzny, Gminny Ośrodek Kultury we Włoszakowicach, Włoszakowice 2002 r., oraz inne.

Jezioro Boszkowskie Duże i Boszkowskie Małe.

Najstarsze zapiski z 1278 r. wskazują istnienie jeziora Koziny. "W owych czasach podchodziło pod wieś Boszkowo, a obecnie pozostało z niego tylko jezioro Boszkowskie Małe i rozległy kompleks łąk od jeziora Trzebidzkiego po Boszkowo."
Z zapisu z 1582 roku dowiadujemy się o jeziorze Luchowskim, które obecnie zwane jest Boszkowskim Dużym, lub jeziorem Wielkim (w starszych mapach XX w.).

Zastanawiające, bo z mapy z 1821 roku wynika, że obecne Duże i Małe stanowiło wtedy jedno jezioro. Nie było też drogi (sztucznej grobli?) ze wsi Boszkowo do Charbielina. Być może jezioro jako całość nazywano na początku Koziny, później przemianowano na Luchowskie, a gdy poziom wody opadł przez lata i powstała sztuczna (?) grobla łącząca wspomniane wsie i powstały jakby 2 jeziora, którym nadano osobne nazwy.

Bardziej prawdopodobne jest jednak jak pisze Lepka.
Na poniższej mapce z 1821 roku naniosłem "A" jako obszar jeziora Koziny w roku 12xx i "B" jako równoległe w tych czasch jezioro Luchowskie.

Ówczesny zasięg jeziora Luchowskiego (od strony południowo - zachodniej) to prawdopodobnie dzisiejszy obszar ul. Jasnej w Boszkowie. Świadczą o tym pale pomostu odkryte przy kopaniu fundamentów pod znajdujące się tam dziś domy wczasowiczów.

Dlaczego więc dziś wygląda to inaczej?

Patrząc na źródła jezior (na mapce) można dojść do wniosku, że woda z jeziora Luchowskiego wpływała do Dominickiego. Porównując ze współczesną mapą widać, że zbudowano sztuczny ciek wodny zwany "kanałem błotnickim" prawdopodobnie na przełomie XiX/XX w, który połaczył jezioro Małe ze Starkowskim i dalej z siecią jezior przemęckich zaburzając naturalną zlewnie jezior.
Kolejnym elementem mającym korzystny wpływ na stan wód powierzchniowych i gruntowych mogły mieć liczne w tych czasach młyny wodne (w samych Grotnikach w 1821 naliczyć ich można 6, a ślady po nich są do dziś). Na koniec jeden z kluczowych czynników to niestety rozwój przemysłu i rolnictwa (nawozy) i w ostatnim czasie oczyszczalnia ścieków w Grotnikach, która odprowadza "oczyszczone" ścieki bezpośrednio do rowu grotnickiego (fosfor, azot).

Czy taki kształt miało kiedyś j. Luchowskie (obecnie Boszkowskie Duże) ?
Wyrysowałem trochę "na oko" ale brałem pod uwagę ukształtowanie terenu.

Może nie było półwyspu, ale po prostu wyspa? Może troche za dużo w lewym dolnym rogu "wszedłem" na ląd, ale w końcu na ul. Jasnej są ślady po jeziorze.

Co o tym wszystkim myślicie?